توسط : در این گزارش، مقاله‌ای که در مجله کسبوکار هاروارد (HBR) منتشر شده مفهوم «اقدام جسورانه» را بررسی کردیم تا به یک پرسش کلیدی پاسخ دهیم: چرا در دنیایی که با عدم قطعیت‌های سیاسی، اقتصادی و تکنولوژیک گره خورده است، بسیاری از رهبران از در پیش گرفتن یک «اقدام جسورانه» سر باز می‌زنند؟ برخی از آن‌ها فلج شده و از تصمیم‌گیری عاجز می‌شوند؛ برخی دیگر به امید پایان طوفان در لاک دفاعی فرو می‌روند و گروهی نیز برای حفظ آینده سازمان و موقعیت شغلی خود عقب‌نشینی می‌کنند. اما تحقیقات نشان می‌دهد که یک حقیقت قدیمی همچنان پابرجاست:
ثروت، یارای شجاعان است، نه محتاطان.
بیش از یک دهه پیش، در میانه بحران مالی سال ۲۰۰۸، رانجی گولاتی (Ranjay Gulati)، استاد دانشکده کسبوکار هاروارد، به همراه همکارانش در تحقیقی بر روی ۴۷۰۰ شرکت سهامی عام، عملکرد آن‌ها را در سه دوره رکود اقتصادی بررسی کردند. آن‌ها دریافتند که تنها ۹ درصد از این شرکت‌ها توانسته‌اند از هر بحران، قوی‌تر از قبل خارج شوند. دلیل این موفقیت تنها کاهش هوشمندانه هزینه‌ها نبود، بلکه آن‌ها همزمان ریسک‌های حساب‌شده‌ای را برای سرمایه‌گذاری روی رشد پذیرفته بودند. این تحقیق، تفاوت چشمگیری را که «شجاعت» در دنیای کسبوکار رقم می‌زند، مستند کرد.
از آن زمان، تحقیقات گولاتی بر این متمرکز شده است که چه چیزی محرک رفتار شجاعانه است. چرا در شرایط چالش‌برانگیز، برخی رهبران حرکات جسورانه انجام می‌دهند، در حالی که دیگران تردید می‌کنند؟ گولاتی شجاعت را تمایل به انجام اقدامات جسورانه و پرریسک برای خدمت به هدفی ارزشمند، معمولاً در مواجهه با یک ترس پایدار تعریف می‌کند همانطور که نلسون ماندلا به درستی گفت
شجاعت به معنای نبود ترس نیست، بلکه غلبه بر آن است.
در سال‌های اخیر، این تیم با بررسی پژوهش‌های علمی و انجام بیش از ۲۰۰ مصاحبه عمیق با رهبران، به یک راهنمای عملی برای هر کسی که می‌خواهد در محیط کار خود جسورتر باشد، دست یافته است. این راهنما بر پنج استراتژی کلیدی استوار است.
تمرین اول برای اقدام جسورانه : یک روایت مثبت خلق کنید
داستان‌هایی که افراد برای خود تعریف می‌کنند، تأثیر فوق‌العاده‌ای بر درک آن‌ها از خود، جهان پیرامون و توانایی‌شان برای رفتار شجاعانه دارند. رهبرانی که گولاتی مطالعه کرده است، از سه روش برای ساختن روایت‌هایی استفاده می‌کردند که ترسشان را کاهش داده یا بر آن غلبه می‌کرد:
- به شکار ریسک بروید: این تاکتیک به معنای شناسایی و کاهش چالش‌ها و تهدیدهاست. هدف، به صفر رساندن ریسک نیست (که اغلب غیرممکن است)، بلکه تغییر نگاه به ناشناخته‌هاست تا کمتر ترسناک به نظر برسند و فرد احساس کند توانایی غلبه بر آشفتگی را دارد.
لری فینک، هم‌بنیان‌گذار شرکت مدیریت دارایی BlackRock، تمام دوران حرفه‌ای و کسبوکار خود را بر این رویکرد بنا کرده است. او با وسواس به دنبال سیگنال‌هایی در میان هیاهوی اطلاعات می‌گردد تا روایتی مثبت برای الهام بخشیدن به اقدام خلق کند. - یک مأموریت اخلاقی بیابید: راهکار دیگر این است که کار خود را به عنوان تلاشی قهرمانانه برای تحقق ارزش‌های بنیادین خود یا سازمان بازتعریف کنید. پژوهشگران دریافته‌اند وقتی افراد از اصول اخلاقی خود برای رفتار شجاعانه الهام می‌گیرند، حس تعلق و خودارزشمندی بیشتری پیدا کرده و راحت‌تر بر ترس‌هایشان غلبه می‌کنند. هلنا فولکس، رئیس سابق داروخانه‌های CVS، و تیمش نیز دلایل اخلاقی خود را برای توقف فروش محصولات دخانی سرطان‌زا در سال ۲۰۱۴ اعلام کردند؛ تصمیمی که منجر به از دست رفتن ۲ میلیارد دلار فروش شد اما حس افتخار عمیقی در میان ۲۵,۰۰۰ داروساز و کارمند شرکت ایجاد کرد.
- از ایمان خود کمک بگیرید: بسیاری از رهبران از باور به یک قدرت برتر برای یافتن شجاعت در شرایط سخت کمک می‌گیرند. این روایت می‌گوید: «من با سختی روبرو شده‌ام، اما می‌توانم از خدا (یا سرنوشت، یا شانس) برای پیروز شدن کمک بخواهم.». تحقیقات نشان داده است که کارآفرینان بیشتر از سایر مردم دعا می‌کنند و به خدایی پاسخگو که به آن‌ها توجه دارد، باور دارند.
ایندرا نویی، مدیرعامل سابق پپسی‌کو، مجسمه‌ای از خدای هندو، گانش (برطرف‌کننده موانع)، را در دفتر کار خود نگه می‌داشت. او می‌گفت: «وقتی استرس باورنکردنی است… ناگهان احساس می‌کنی، هی، من می‌توانم دنیا را به دست بگیرم.».
تمرین دوم برای اقدام جسورانه: اعتماد به نفس را پرورش دهید
اعتماد به نفس از خودکارآمدی (self-efficacy) سرچشمه می‌گیرد که روانشناس فقید، آلبرت بندورا، آن را «باور شما به آنچه می‌توانید با مهارت‌هایتان در شرایط مختلف انجام دهید» توصیف کرده است. افراد شجاعی که گولاتی مطالعه کرده است، از تخصص عمیقی که در کار روزمره خود ایجاد کرده بودند، بهره می‌بردند. این تخصص باعث می‌شد احساس کنند برای مقابله با چالش‌های پیچیده و مبهم، مجهزتر هستند. آن‌ها همچنین با سه تاکتیک کلیدی، حس خودکارآمدی خود را تقویت می‌کردند:
- آگاهانه تمرین کنید: برای داشتن اعتماد به نفس در هر نقشی، باید بهترین شیوه‌ها را مطالعه و آنقدر تمرین کنید تا به طبیعت دوم شما تبدیل شوند.
آموزش‌های خلبانی سی. بی. «سالی» سالنبرگر شامل بخشی درباره برخورد با دسته پرندگان در آسمان و از کار افتادن هر دو موتور هواپیما نبود. با این حال، وقتی این اتفاق در پرواز سال ۲۰۰۹ او رخ داد، توانست هواپیما را با موفقیت بر روی رودخانه هادسون فرود آورد. او بعدها گفت: «تمام زندگی من، آماده‌سازی برای مدیریت آن لحظه خاص بود.». - یک جعبه ابزار بزرگ فراهم کنید: رهبران شجاع، مجموعه گسترده‌ای از ابزارهای فراشناختی – روش‌هایی برای تفکر، حل مسئله و حفظ انعطاف‌پذیری – در اختیار دارند که به آن‌ها اجازه می‌دهد با موقعیت‌های جدید مقابله کنند.
برای هلنا فولکس در CVS، یک ابزار فردی مهم، توانمندسازی افراد از طریق تفویض اختیار بود، در حالی که یک ابزار تیمی کلیدی، مناظره شفاف بود. - روی آنچه در کنترل شماست تمرکز کنید: وقتی با چالش‌هایی از سوی نیروهای خارجی روبرو هستید، مهم است که بفهمید کجا می‌توانید تأثیرگذار باشید. این استراتژی در دنیای ورزش اغلب به عنوان تمرکز بر فرآیند و نه نتیجه توصیف می‌شود. شما نمی‌توانید عملکرد حریف یا نتیجه نهایی بازی را پیش‌بینی کنید، اما آمادگی خود، انرژی‌ای که به میدان می‌آورید و پایبندی به برنامه بازی را کنترل می‌کنید.
تمرین سوم برای اقدام جسورانه: گام‌های کوچک بردارید
بسیاری از مردم اقدام جسورانه را با حرکات بزرگ یکی می‌دانند. اما رهبران و سازمان‌هایی که گولاتی مطالعه کرده است، قبل از برداشتن جهش‌های بزرگ، گام‌های کوچکی در محیط‌های مبهم برمی‌داشتند و از استراتژی‌ای به نام
«معناسازی» (sensemaking) استفاده می‌کردند. برداشتن این گام‌های کوچک به شما کمک می‌کند تا به تدریج درک روشن‌تری از موقعیت خود پیدا کنید.
- ارزیابی کنید: کاتالیزور اولیه برای معناسازی، اغلب یک رویداد مختل‌کننده است که عدم قطعیت ایجاد می‌کند. در این شرایط باید به جای یخ زدن یا فرار کردن، تمرین ذهن‌آگاهی کنید و به موقعیت بیرونی و واکنش عاطفی خودتان توجه نمایید تا بتوانید هر دو را بی‌طرفانه‌تر ببینید.
- اجازه دهید معنا پدیدار شود: سپس، محیط را برای هر اطلاعاتی که می‌توانید به دست آورید، حتی سرنخ‌های کوچک و به ظاهر بی‌اهمیت، جستجو کنید و آن‌ها را در یک تفسیر منسجم جمع‌آوری کنید. همانطور که کارل وایک مشاهده کرده است: «معناسازی به دنبال حقیقت و درست بودن نیست. بلکه در مورد بازنویسی مداوم یک داستان در حال ظهور است تا جامع‌تر شود و در برابر انتقاد مقاوم‌تر باشد.».
- در حین حرکت تفسیر کنید: در گام بعد، بر اساس فرضیه خود عمل می‌کنید و خود را در معرض سرنخ‌های جدیدی قرار می‌دهید که به شما امکان می‌دهد ادامه دهید یا تجدید نظر کنید. کلید کار این است که گام‌هایی بردارید که گزینه‌های شما را باز نگه دارند؛ چیزی که مدیران آمازون آن را «درهای دو طرفه» می‌نامند که می‌توانید از آن‌ها عبور کرده و در صورت لزوم بازگردید.
تمرین چهارم برای اقدام جسورانه: ارتباط برقرار کنید
برخلاف تصور عمومی، قهرمانان تنها بسیار اندک هستند. شجاعت یک ورزش تیمی است و پشت سر هر رهبر شجاع، معمولاً گروهی از حامیان کمتر دیده‌شده اما بسیار مهم و همچنین مجموعه‌ای از منتقدان سازنده وجود دارند. رهبران جسور به سه روش با دیگران ارتباط برقرار می‌کنند:
- برای تقویت عاطفی به متحدان خود رجوع کنید: وقتی خود را با افرادی احاطه می‌کنید که معتقدند شما توانایی جسور بودن را دارید، خودتان نیز شروع به باور آن می‌کنید. ایندرا نویی درباره مکالمه‌ای که با مربی دیرینه‌اش درباره یک شغل جدید داشت، به گولاتی گفت که احساس می‌کرد برای آن آماده نیست. مربی به او توصیه کرد که به جای محدودیت‌ها، به نقاط قوتی که می‌تواند به آن نقش بیاورد فکر کند. این توصیه، انگیزه‌ای بود که نویی برای پذیرش آن شغل نیاز داشت.
- به منابع دسترسی پیدا کنید: ارتباطات می‌توانند کمک‌های ملموسی مانند پول و نیروی انسانی فراهم کنند؛ یک شبکه ایمنی که به فرد امکان می‌دهد احساس کنترل بیشتری داشته و در نتیجه شجاع‌تر باشد. شبکه ارتباطی همچنین می‌تواند دانشی را ارائه دهد که به فرد در درک آشفتگی و غلبه بر موانع کمک می‌کند.
- بازخورد را بپذیرید: وقتی هر نوع ریسکی را می‌پذیرید، حیاتی است که خود را نه تنها با تشویق‌کنندگان، بلکه با منتقدان سازنده‌ای احاطه کنید که صادقانه عملکرد شما را ارزیابی می‌کنند. وقتی به دیگران اجازه می‌دهید انتخاب‌های شما را قضاوت کرده و سیگنال‌های متناقض را گوشزد کنند، در نهایت به مسیر عمل خود اطمینان بیشتری خواهید داشت.
تمرین پنجم برای اقدام جسورانه: آرام بمانید
روانشناسان «تنظیم هیجانی» را به دقت تحلیل کرده‌اند؛ توانایی تأثیرگذاری بر احساسات و تجربیات خود، به ویژه در لحظاتی که واکنش «یخ زدن، فرار یا جنگیدن» فعال می‌شود. حرکات خاصی می‌تواند به شما کمک کند تا ترس را خاموش یا کم‌رنگ کنید، آن را سریع‌تر پشت سر بگذارید یا نحوه تجربه و ابراز آن را تغییر دهید.
- مراقب خود باشید: برای تصمیم‌گیری درست در زمان‌های سخت، رهبران به خواب، تغذیه و آب کافی نیاز دارند. همانطور که لینا نیر، مدیرعامل شنل، اخیراً گفت: «روی سلامت جسمی و روانی خود سرمایه‌گذاری کنید. باید ماسک اکسیژن را ابتدا برای خودتان بگذارید تا انرژی لازم برای ایفای تمام نقش‌هایی را که بر عهده دارید، داشته باشید.».
- آداب و رسوم را در آغوش بگیرید: یک راه آزموده‌شده برای کاهش اضطراب در میان عدم قطعیت، پناه بردن به امور آشنا و قابل پیش‌بینی است. رهبران شجاع برای متمرکز کردن خود به آیین‌های کوچک، شخصی و معنادار جسمی یا ذهنی تکیه می‌کنند. استیو جابز، بنیانگذار اپل، یک برنامه روزانه ساده داشت: هر روز صبح پس از مرتب کردن تخت و دوش گرفتن، به آینه نگاه می‌کرد و از خود می‌پرسید: «اگر امروز آخرین روز زندگی من بود، آیا از کاری که قرار است انجام دهم خوشحال خواهم بود؟».
- موقعیت را بازتعریف کنید: می‌توان با بازتعریف معنای عدم قطعیت برای خود و سازمان در بلندمدت، واکنش ترس را پیشگیری یا محدود کرد. دیدگاه‌های بدبینانه، واقع‌بینانه و خوش‌بینانه را در نظر بگیرید. لری فینک در نامه سالانه خود با بازتعریف شرایط نوشت: «ما قبلاً هم لحظاتی مانند این را تجربه کرده‌ایم و به نوعی، در بلندمدت، راه حلی پیدا می‌کنیم.».
کلام آخر
همانطور که در این مقاله از هاروارد بیزینس ریویو تأکید شد، با شتاب گرفتن سرعت تغییرات و اختلالات، شجاعت – یا فقدان آن – می‌تواند سرنوشت افراد، سازمان‌ها و جوامع را رقم بزند. این به آن معنا نیست که رهبران باید ریسک‌های بی‌اندازه بپذیرند، اما اکثر ما تمایل داریم بیش از حد ترسو باشیم، نه بیش از حد بی‌پروا. در نهایت، پیام اصلی این مقاله بر اساس صدها مصاحبه این است که شجاعت یک مهارت آموختنی است؛ مهارتی که هر فردی در دنیای امروز کسبوکار باید آن را بیاموزد و به دیگران نیز آموزش دهد. کمی جسارت بیشتر، راهگشای بزرگی خواهد بود.
